Hollanda hükümetinin, hızla artan kiralara karşı uygulanmakta olan kira puanlama sisteminin kapsamını genişletmesi ve ev sahiplerinin kiralarını sınırlandırma planı dikkati çekiyor.
Hollanda'daki konutların yüzde 42'sinde kiracılar yaşıyor. Bu da ülkede 3 milyondan fazla evde kiracı bulunduğu anlamına geliyor.
Son yıllarda ülkedeki konut piyasasında arz sıkıntısı yaşanıyor. Hollanda'da 300 bin civarında konut açığı olduğu belirtiliyor.
Hollanda'da son dönemde kiralar hızla artarken, özellikle düşük ve orta gelirliler konut bulmakta ciddi sıkıntılar yaşıyor.
Hollanda'da kiralık konutlar "özel" ve "sosyal konutlar" olarak iki ana gruba ayrılıyor.
Ülke genelindeki kiralık konutların yüzde 75'lik kısmı sosyal konut kapsamına giriyor. Sosyal konutların kira bedelleri bir değerlendirme ile tespit ediliyor.
Konuta uygulanabilecek fiyat "puanlama sistemi" aracılığıyla belirleniyor.
Konutlar; boyutu, yaşı, oda sayısı, mutfağı, banyosu, bahçesi, enerji verimliliği gibi çok sayıda farklı kriterle bir puan alıyor. Bu unsurlar sonucu ortaya çıkan puanın toplamı belirli sınırın altında kalıyorsa ev "sosyal konut" kapsamına giriyor.
Söz konusu puan sisteminde fiyatı 763 euronun altında çıkan konutlar "sosyal" kabul ediliyor. Bu puan, sosyal konuta uygulanabilecek maksimum kirayı da belirliyor. Bu konutların kiralarındaki artışı da hükümet tespit ediyor.
Sosyal konut başvurusu için ev derneklerine kayıt yaptırmak gerekiyor. Ülkenin farklı bölgelerinde çeşitli dernekler faaliyet gösteriyor.
Bu imkandan faydalanmak için belediyelerden konut izni alınması gerekiyor. İzin için belediyeler, kişinin bölgede yaşamasının meşru ve geçerli nedenlerini öğrenmek istiyor. O bölgede belediyeden izin almak için ailenin aynı yerde yaşaması, iş yerinin bulunması veya eğitim alındığını kanıtlaması gerekiyor.
Konut piyasasında özel sektör, daha pahalı ve kamu tarafından sübvanse edilmeyen bir seçenek olarak duruyor.
Sistemde yüksek puan alan evler özel sektörün sayılıyor. Ev değerlendirme sisteminde 737 eurodan yüksek bedele ulaşan konutlar bu kapsama giriyor.
Bu evlerin kiralarını ev sahipleri serbest piyasa koşullarında belirliyor. Bu evlere tavan fiyat uygulanmıyor.
Hollanda, yüksek kiralarla ev sahiplerine kira sınırlaması getiren puanlama sisteminin kapsamını genişleterek mücadele etmeye çalışıyor.
Konut ve Planlama Bakanı Hugo de Jonge, ülkedeki konut sıkıntısına yönelik hazırlanan ve kiraları makul seviyelere indirmeyi hedefleyen yeni planı geçen hafta açıklamıştı.
